◀ terug naar overzicht

Kerkje te Lijnden

De rooms katholieke Kerk en pastorie st. Franciscus van  Sales uit 1859 is een 3-beukige zaalkerk waarvan het middenschip is afgedekt met een plafondgewelf. De kerk heeft aan de oostzijde een rechte koorsluiting. Dit is een typerende bouwstijl in die tijd voor dit soort gebouwen. De bijbehorende pastorie die vier jaar later is gebouwd (1863) staat evenwijdig aan de Hoofdweg, terwijl de kerk schuin op de Schipholweg staat. Oorzaak van deze verdraaiing is de eis dat kerken richting oost-west moesten worden gebouwd.

Het gemeentelijk monument verloor zijn kerkelijke functie en wij kregen van Core-development de opdracht om van de kerk en pastorie een bedrijfsruimte te maken.  Om de oorspronkelijke, rustgevende sfeer van het kerkgebouw te handhaven, maar evengoed tot verdubbeling van het vloeroppervlak te komen, is een volledig transparant volume tussen de zuilen in het middenschip opgehangen, op het dak waarvan, di­rect onder het deels met glas opengewerkte kerkdak, ook weer een unieke, lichte werkruimte werd gecreëerd die een panoramisch uitzichtzicht biedt op de Haarlemmermeer. Maar ook onder de kerk, tussen de ruw gemetselde oude funderingsgewel­ven werden unieke lichte, werk- en stilteruimten gecreëerd die je het gevoel geven in de crypte van de kerk te verblijven. In deze onderkeldering werden ook de technische ruimten ondergebracht waar onder meer de warmtepompen en de luchtbe­handelingskast van de CO2- neutrale installatie zijn geïnstalleerd. En zo ontstond, met behoud van het nog altijd voelbaar aanwezige religieuze karakter een comfortabele, moderne, maar ook ‘gewijde’ werkplek die men betreedt op de plaats waar vroeger het brood gebroken en de wijn gedronken werd; naast het altaar. Alles bij elkaar een bijna betoverend geheel, mede door de permanent geopende kerk­deuren die de gebruikers extra lichtinval en uitzicht geven door de nieuwe glazen pui.

De Heilige Franciscus van Sales werd geboren uit een adellijke familie op Kasteel Sales bij Thorens - Frankrijk op 21 augustus 1567. Na een uitgebreide universitaire opleiding in Parijs en Padua weigerde hij de huwelijkskandidate te trouwen die zijn vader voor hem op het oog had, omdat hij priester wilde worden. Door de bemiddeling van Claude de Granier, de bisschop van Genève, kon hij in 1593 de priesterwijding ontvangen. Hij werd proost van het kapittel van Genève. Omdat Genève in calvinistische handen was, resideerde de bisschop van Genève in Annecy. Vanuit Annecy voerde Franciscus een actieve bekeringsstrijd onder de protestanten. Toen bisschop Granier in 1602 stierf, werd Franciscus zijn opvolger. Naast zijn preken stond hij bekend om zijn liefde voor de armen en zijn boeken. Zijn meest bekende boek is Inleiding tot het Devote Leven. Samen met de heilige Jeanne Frances de Chantal stichtte hij de vrouwelijke orde van de Visitandinnen op 6 juni 1610. Op 28 december 1622 stierf hij te Lyon en werd te Annecy op 24 januari 1623 begraven in de kerk van de Visitatie. Paus Alexander VII sprak zijn heiligverklaring uit in 1665. In 1877 werd hij door paus Pius IX uitgeroepen tot kerkleraar en in 1923 wees paus Pius XI hem aan als patroon van de schrijvers.
Fragment uit een brief van Franciscus: ‘Het had flink gesneeuwd; op de binnenplaats lag een dikke laag. Jean veegde het midden van de binnenplaats schoon en strooide graankorrels voor de duiven. Onmiddellijk kwamen ze en ze aten ervan met een eerbied die je versteld doet staan. Ik bleef er met plezier naar kijken. Deze diertjes gaven mij devotie, want ze zeiden geen woord, en degenen die klaar waren met eten vlogen een stukje verder om daar op de anderen te wachten. Toen ze zo de helft hadden opgegeten, kwam er een hele zwerm bij, die tot dan toe alleen maar hadden zitten toekijken. De duiven die nog aan het eten waren, gingen opzij en gaven de nieuwkomers alle ruimte. Ze konden aanschuiven zonder dat de duiven hen ook maar één moment lastig vielen. Ik bewonderde hun liefde. De duiven waren zo bang hun collega’s af te schrikken dat ze zich een eindje verderop afzijdig hielden. Ook bewonderde ik de nieuwgekomen bedelaars, want ze waren pas gekomen, toen ze zagen dat de duiven praktisch klaar waren met eten en nog meer dan genoeg hadden overgelaten. Ik krijg tranen in de ogen bij de gedachte aan de vriendelijke eenvoud van die duiven en aan hun liefdevolle vertrouwen. Ik geloof niet dat een preek mij ooit zó getroffen zou hebben.’