Fotografie: Ed van Pol (o.a.)

Styling: Koelhuis FRIGO

Het IJkgebouw Alkmaar is rond 1877 gebouwd. Ze ligt langs het Noordhollandsch kanaal aan de rand van het in Engelse landschapstijl aangelegde Victoriepark. Het door Zocher en Springer ontworpen park is inmiddels als rijksmonument aangemerkt. Het ijkgebouw heeft geen monumentale status.

Na oplevering rond 1877 herbergt het IJkgebouw het kantoor van de inspectie die toezicht houdt op maten, gewichten en weegwerktuigen. In 1908 verliest het gebouw zijn functie als IJkkantoor en vestigt zich er eerst de handelsschool en later in 1920 de school voor buitengewoon lager onderwijs (BLO). Het aantal leerlingen neemt toe, daarom wordt het gebouw in 1924 aan de noordzijde verlengd.
 

Het IJkgebouw wordt rond 1980 ten behoeve van gebruik door een muziekkorps wederom vergroot. Iets later vestigen zich Poppodium ‘Parkhof’ en stichting ‘KOOK’. Graffiti kunstenaars gebruiken het IJkgebouw om hun kunsten op te vertonen. De karakteristieke architectuur verdwijnt onder een dikke laag verf. Vanaf 2009 staat het gebouw leeg.
 

Aanvankelijk bestaat voor de locatie het plan voor nieuwbouw van een restaurant. Hier wordt in de zomer van 2015 vanaf gezien. Ondanks de erbarmelijke staat waarin het IJkgebouw zich dan bevindt zien opdrachtgever en architecten kansen voor herbestemming van het huidige pand tot restaurant.
 

In het ontwerp wordt de architectuur van het originele oude IJkkantoor inclusief de uitbreiding van 1924 gerespecteerd. Anders dan bij nieuwbouw, blijven sporen uit voorbije tijd zichtbaar. De dichtgemetselde gevelsparingen worden weer opengemaakt en oorspronkelijke kozijnen worden zorgvuldig gereconstrueerd. De aantasting van het gevelmetselwerk (door graffiti en sporen van diverse verbouwingen)  wordt niet hersteld maar blijft zichtbaar onder wit schilderwerk. De keuze hiervoor is zowel technisch als functioneel. Met de witte gevel ontstaat een uitnodigend licht gebouw. Aan de noordzijde wordt een serre gebouwd, aan de zuidzijde enkele nieuwe gevelopeningen. Deze toevoegingen komen qua materialisatie (eigentijds donkergrijs staal) ook terug in het interieur. Dit interieur is zoveel mogelijk opengewerkt. De originele indeling blijft wel afleesbaar. De terrazzovloer wordt behouden en levert in deze afleesbaarheid een bijdrage.
 

Voor het IJkgebouw is na achteruitgang een passende nieuwe functie gevonden. Het karakteristieke gebouw kan voor de toekomst worden bewaard. De binnenstad van Alkmaar is een buitenplaats rijker.